Tư vấn phòng bệnh tiêu chảy do rotavirus

Câu hỏi 1:

Thưa bác sĩ, bé nhà tôi mới 4 tháng tuổi nhưng rất hay bịtiêu chảy.Làm sao để phân biệt tiêu chảy do vi-rút Rota với các lại tiêu chảykhác? Có cách nào để phòng ngừa bệnh này một cách hiệu quả không?

Trà My – Thanh Xuân - Hà Nội

Trả lời: PGS. TS. Nguyễn Thị Hồng Hạnh- Viện Phó- Viện vệsinh dịchtể trung ương

Tiêu chảy là một biểu hiện thường gặp ở trẻ em. Bệnh do nhiềunguyênnhân gây ra như rối loạn tiêu hoá, thành ruột yếu và phổ biến nhất donhiễm khuẩn,trong đó nguy hiểm hơn, trẻ  có thể bị tiêu chảy do nhiễmmột loại virút có tên là Rotavirus.

Tiêu chảy do nhiễm Rotavirus nguy hiểm hơn tiêu chảy do cácnguyênnhân khác rất nhiều. Trẻ nhiễm rotavirus có thễ dẫn đến tử vong nếu khôngđượcđiều trị kịp thời. Sau khi bị lây nhiễm khoảng 24h đến 48h, bệnh bắt đầu bằngnhữngbiểu hiện: sốt, ói mửa nhiều và sau đó là tiêu chảy. Phân lỏng hoàn toàn,có lúcmàu xanh nhưng không có máu, tiêu chảy & nôn ói lên đến 20 lần mỗingày. Triệuchứng này dẫn đến mất nước và điện giải.Thông thường bệnh kéo dài từ3 đến 8ngày, một số trường hợp có thế kéo dài đến 2 tuần.

Vì lớp bảo vệ của ruột non bị phá hủy & tổn thươngdorotavirus nên ảnh hưởng đến sự hấp thu của thức ăn đặc biệt là sữa. Khi đó,trẻcó thể trở nên không dung nạp men lactose ( men phân hủy sữa), khiến bé tạmthời  khôngthể hấp thu sữa hoàn toàn và tiếp đến có những triệu chứngnhư đau bụng, đaumông, tiêu chảy nhiều hơn và đầy hơi, khó tiêu. Điều này dẫn đếntình trạng sụtcân và suy dinh dưỡng ở trẻ bị tiêu chảy. Các biến chứng liênquan tới sự mấtcân bằng muối và nước có thể dẫn đến suy yếu, đầy hơi và mất cânbằng acid máu,thường phải nhập viện kịp thời để điều trị. Khi không được điềutrị thích hợp,tiêu chảy có thê dẫn đến tử vong.

Tiêu chảy do rotavirus nguy hiểm hơn các bệnh tiêu chảy khácvì hiệnnay bệnh này chưa có thuốc đặc trị. Các trường hợp sử dụng kháng sinhkhông cótác dụng làm giảm nhẹ bệnh mà có thể còn làm trầm trọng hơn tình trạngtiêu chảy.Để phân biệt tiêu chảy do rotavirus hay tác nhân khác thường dựa vàocác triệuchứng nêu trên và được khẳng định bằng xét nghiệm.

Rất may là để phòng ngừa chủ động và hiệu quả bệnh này đã cóvắcxin và vắc xin này chỉ hiệu quả cho trẻ em trong độ tuổi dưới 6 tháng tuổi.Vắc-xin ngừa tiêu chảy do Rotavirus là loại vắc- xin uống, đang được Tổ chức Ytếthế giới khuyến cáo sử dụng  và đã được cấp phép lưu hành tại ViệtNam.Hiện nay việc chủng ngừa tiêu chảy do rotavirus chưa được cập nhật vàochươngtrình tiêm chủng mở rộng, chính vì thế mà trẻ cần được uống bổ sung thêmvắc-xin ngừa tiêu chảy do rotavirus càng sớm càng tốt chứ không phải đợi đếnkhi trẻtrong giai đoạn nhiễm bệnh.

Trẻ 4 thang mà thừong xuyên bi tiêu chảy thi nguyên nhân thườngkhôngphải la tiêu chảy chỉ do Rota virus. Cách phòng ngừa bệnh hiệu qua va dachieunhat la su dung vac xin Rota để loại trừ bị bệnh do vi rút này.. Lua tuoinaocung co the nhiem virus rota, tuy nhien benh thuong gap nhat o tre tu 6thangtoi 2 tuoi. Khi tre bi tieu chay do rota virus co the o muc do nang nhekhacnhau do bi nhiem cac chung rota khac nhau. Vac xin rotarix chi phong hieuquanhat 1 chung rota nguy hiem, tuy co the phong cheo mot vai chung khac. Khitieuchay, neu khong duoc bu nuoc va dien giai kip thoi va dung cach tre se biroiloan nuoc va dien giai dan o cac muc do khac nhau, nang co the dan toi truytimmach va hon me, tu vong.
Vắc- xin ngừa tiêu chảy do Rotavirus được cho trẻ uống từ 6 tuần tuổi trở đi, uống2  lầncách nhau ít nhất là 1 tháng & nên uống trước 6 tháng tuổi.Bé nhà bạn vẫncòn trong độ tuổi có thể chủng ngừa, bạn nên đưa trẻ gặp bác sĩđể được tư vấnthêm ngay từ lúc này.

Câu hỏi 2:

Tiêu chảy do vi rút Rota có dễ lây lan không? Bé trong độ tuổinàodễ mắc bệnh nhất? Làm sao để giúp bé phòng bệnh tốt nhất?

Mai Lâm – Hoàn Kiếm – Hà Nội

Trả lời: PGS. TS. Nguyễn Thị Hồng Hạnh- Viện Phó- Viện vệsinh dịchtể trung ương

Rotavirus là một loại vi rút thường gây ra tiêu chảy cấp ởtrẻ em.Rotavirus lây nhiễm qua đường tiêu hoá và khả năng lây nhiễm rất cao. Loạivirút này được thải ra theo đường tiêu hoá ở trẻ nhiễm bệnh và khả năng lây lanrấtcao vì tồn tại trong môi trường và lưu lại trên tay vài giờ và trên bề mặt rắnkhoảngvài ngày. Vi rút truyền dễ dàng qua tay bị nhiễm bẩn, tồn tại trên bề mặtchất rắnnhư đồ chơi, chăn, màn,... Khi trẻ nhiễm Rotavirus sẽ đào thải rangoài một lượngvi rút rất lớn đến 10 ngàn tỷ nhưng chỉ cần một lượng rất nhỏlà có thể lây nhiễmvà gây bệnh cho người. Nếu như trẻ cho tay vào miệng saukhi tiếp xúc với các vậtdụng mang vi- rút thì nên khả năng nhiễm tiêu chảy cấplà rất cao. Gần đây, mộtsố nhà khoa học nghi ngờ rotavirus cũng có thể truyềnqua không khí vì vi- rútđược tìm thấy trong dịch tiết đường hô hấp của nhữngtrẻ bị bệnh.

Thống kê cho thấy trẻ mắc bệnh tiêu chảy do rotavirus ít nhất1 lầntrong 5 năm đầu đời. Tại Việt Nam, đa số các ca tiêu chảy do rotavirus rơivàolứa tuổi từ 3 – 17 tháng. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu củacácca nhập viện và có thể gây tử vong ở trẻ. Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặctrịcăn bệnh này

Với khả năng phát tán của một lượng lớn Rotavirus và khảnăng tồntại trong môi trường lên đến 21 ngày thì việc giữ vệ sinh, ăn sạch, uốngsạchcũng khó mà hạn chế khả năng lây nhiễm của vi rút Rota. Để chủ động phòng bệnhtruyênnhiễm an tòan, hiệu quả là sử dung vắc- xin phòng ngừa. Hiện nay đã có vắcxinphòng bệnh tiêu chảy do rotavirus gây bệnh. Tổ chức y tế thế giới đã khuyếncáonên chủng ngừa cho tất cả trẻ nhỏ để phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này. Vắc-xinphòng tiêu chảy do Rotavirus được cho trẻ uống từ 6 tuần tuổitrở đi, uống2  lầncách nhau ít nhất là 1 tháng & nên uống trước 6 tháng tuổi.Điều quan trọnglà phải bảo vệ trẻ càng sớm càng tốt trước khi trẻ bước vào thờikỳ nhiễmrotavirus nguy hiểm là từ 6 tháng đến 2 tuổi. Vì vậy nên cho trẻ uốngsớm vàolúc 6 tuần tuổi và tốt nhất là nên hoàn tất việc chủng ngừa trước 6tháng tuổi.

CÁC BẬC PHỤ HUYNH CÓ CON NHỎ DƯỚI  6 THÁNG TUỔI,HÃY ĐẾNNGAY CÁC BV SẢN, NHI HOẶC TRUNG TÂM Y TẾ DỰ PHÒNG ĐỂ HỎI BÁC SĨ TƯ VẤN VỀCHỦNGNGỪA ROTAVIRUS CHO CON MÌNH. 

Share: